YEK Kürtçe mi? Antropolojik Bir Bakış Kültürlerin ve dillerin etkileşim içinde şekillendiği dünyamızda, farklı toplulukların yaşam biçimleri ve iletişim şekilleri merak uyandırıcı bir zenginliğe sahiptir. Bir antropolog olarak, bu çeşitliliği keşfetmek ve anlamak, insanlık tarihinin derinliklerine bir yolculuk yapmaktır. Bugün, YEK kavramını ele alarak, bir dilin ötesinde semboller, ritüeller ve topluluk yapıları ile bağlantı kurarak, bu kültürel birimin ne anlama geldiğini tartışacağız. YEK’in Kürtçe ile bağlantısı üzerine yapılacak bir inceleme, sadece bir dil meselesi değil, aynı zamanda kimlik, tarih ve toplumsal yapılarla ilgili derin bir sorgulama gerektirir. YEK ve Dilin Toplumsal Boyutları YEK kelimesi, kelime anlamı itibariyle tek bir şeyin,…
8 YorumKategori: Makaleler
Kan Taşı Yıkanır mı? (Veri Odaklı Gerçeklerle Duygusal Bağların Buluştuğu Kırmızı Bir Tartışma) Bazı konular vardır ki, ilk bakışta çok basit görünür ama derinlere indikçe adeta felsefi bir tartışmaya dönüşür. “Kan taşı yıkanır mı?” sorusu da onlardan biri. Kimisi “Tabii ki yıkanır, sonuçta taş bu!” derken, kimisi “Asla su değdirme, enerjisi kaçar!” diye uyarır. Bu yazıda, o iki farklı yaklaşımı bir araya getiriyoruz: bir yanda erkeklerin nesnel ve bilimsel bakışı, diğer yanda kadınların sezgisel ve sembolik yaklaşımı. Hazır olun, bu kırmızı taş bizi düşündüğümüzden daha derin bir yolculuğa çıkaracak. — Kan Taşına İki Farklı Pencereden Bakmak Kan taşı (heliotrop), yalnızca…
Yorum BırakToplumsal Yapının Aynasında Scala Nutku: Birey, Kimlik ve Kültürel Kodlar Toplumsal yapılarla bireylerin karmaşık ilişkisini anlamak, her sosyoloğun en derin meraklarından biridir. Bir araştırmacı olarak, toplumun görünmeyen örgülerini çözmeye çalışırken, “Scala Nutku” isminin ardındaki anlam da tam bu bağlamda dikkat çekicidir. Scala Nutku, bireyin toplumsal normlar içinde nasıl şekillendiğini, kadın ve erkek rollerinin hangi kültürel kalıplarla inşa edildiğini, modern dünyanın değişen değerleri içinde nasıl dönüştüğünü sorgulamamızı sağlar. Bu yazı, yalnızca “Scala Nutku kim?” sorusuna yanıt vermekle kalmaz; aynı zamanda toplumsal cinsiyetin yapısal ve ilişkisel boyutlarını anlamamıza da ışık tutar. Scala Nutku Kimdir? Bir İsimden Çok Bir Kavramsal Duruş Scala Nutku…
Yorum BırakRetina Bozulursa Ne Olur? – Bir Psikoloğun Merceğinden İnsan ve Görme Üzerine Düşünceler Bir Psikoloğun Meraklı Başlangıcı Bir psikolog olarak her zaman şunu merak etmişimdir: Görmek, yalnızca gözün işi midir yoksa zihnin mi? Retina, beynimizin dış dünyaya açılan en incelikli penceresidir. Işığı yakalayan, onu elektriksel sinyallere dönüştürüp beyne gönderen bu ince zar tabakası, aslında insanın algısal varoluşunun temel taşıdır. Peki ya bu zar bozulduğunda? Bir insan dünyayı göremez hale geldiğinde, yalnızca görme yetisini değil, kimliğinin bir parçasını mı kaybeder? Bilişsel Boyut: Görmenin Zihinsel Haritası Retina bozulduğunda görsel algı sisteminin temel halkası kırılır. Ancak bilişsel psikoloji açısından mesele bundan çok daha…
8 YorumToplumun Aynasında Bir Sanatçı: Müslüm Gürses Aslında Nereli? Toplumsal yapılar ve bireysel kimlikler arasındaki etkileşimi anlamaya çalışan bir araştırmacı olarak, bazen bir insanın “nereli” olduğu sorusu bana yalnızca coğrafi bir merak değil, aynı zamanda toplumsal aidiyetin, kültürel kimliğin ve sınıfsal deneyimin bir yansıması gibi gelir. Bu nedenle “Müslüm Gürses aslında nereli?” sorusu da sadece bir doğum yeri sorgusu değil, bir kimlik çözümlemesidir. Çünkü Müslüm Gürses, doğduğu toprakların kültürel kodlarını yalnızca taşımamış, onları dönüştürerek Türkiye’nin ortak duygusal hafızasına kazımıştır. Bir Coğrafyanın Çocuğu: Şanlıurfa’dan Adana’ya Uzanan Yol Müslüm Gürses, 1953 yılında Şanlıurfa’nın Halfeti ilçesinde dünyaya geldi. Ancak asıl kimliğini kazandığı yer Adana’dır.…
Yorum Bırak“Kalbin yapısı ve görevleri nelerdir?” sorusu, kulağa bir biyoloji dersinin konusu gibi gelebilir. Ama aslında bu, yaşamın en derin yerinde yankılanan bir sorudur. Çünkü kalp sadece bir organ değil; bir hikâyedir. Bugün, size bu hikâyeyi iki insanın gözünden anlatacağım: Biri çözüm odaklı bir mühendis olan Emir, diğeri empatik ve içgüdüsel bir öğretmen olan Aslı. Onların bakışında kalbin hem yapısını hem de anlamını göreceksiniz. Bir sabah, kalbin sesini duymak Emir o sabah erkenden uyandı. Kahvesini hazırlarken göğsündeki hafif çarpıntıyı fark etti. “Belki stresdendir,” diye düşündü. Ama aklına hemen sorular geldi — mühendis kafasıyla: “Kalp tam olarak nasıl çalışıyor? Bu kas, bu…
8 YorumGreyfurt Bağırsakları Çalıştırır mı? Toplumun Sindirim Mekanizması Üzerine Sosyolojik Bir Okuma Sabahları bir bardak greyfurt suyuyla güne başlayan insanların yüzlerine baktığımda, yalnızca bir sağlık alışkanlığını değil, bir toplumsal davranış biçimini de görürüm. Çünkü her tüketim alışkanlığı, bireysel bir tercihten çok, içinde yaşadığımız kültürün ve toplumsal normların bir yansımasıdır. Bedenimizle kurduğumuz ilişki, toplumla kurduğumuz ilişkinin aynası gibidir. Bu yazıda “Greyfurt bağırsakları çalıştırır mı?” sorusunu yalnızca biyolojik bir mesele olarak değil, sosyolojik bir metafor olarak ele alacağız: Tıkanmış toplumsal yapılar, durağan kurumlar ve yeniden hareket kazanan bireyler üzerinden. Greyfurtun Bedensel Etkisi ve Toplumsal Anlamı Evet, greyfurt gerçekten de bağırsakları çalıştırır. Lif açısından…
8 YorumHangi Köpek Daha Güçlü? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir Değerlendirme “Hangi köpek daha güçlü?” sorusunu gündeme getirdiğimizde, belki de ilk olarak aklımıza güç, dayanıklılık ve fiziksel özellikler gelir. Ancak bu soruya verdiğimiz yanıtlar yalnızca fiziksellikten çok daha fazlasını yansıtıyor. Bir köpeğin gücünü, sadece kaslarının büyüklüğüne ya da hızına bakarak mı ölçmeliyiz? Ya da bu gücün, toplumsal yapımızdaki cinsiyet rolleri, çeşitlilik ve sosyal adaletle nasıl bir bağlantısı olabilir? Bugün bu soruyu farklı bir bakış açısıyla ele alacak, güç kavramını yalnızca fiziksel değil, toplumsal bağlamda da tartışacağız. Gelin, bu konuyu derinlemesine düşünelim ve hep birlikte güç, cinsiyet, empati ve…
Yorum Bırak10 Nanometre Kaç Kilogram? Bilimden Toplumsal Yapıya Uzanan Bir Dönüşüm Bir araştırmacı olarak laboratuvarda geçirdiğim uzun saatlerin ardından sık sık düşünürüm: Ölçüler, sınırlar ve birimlerin ardında aslında insanın kendisini ve dünyayı anlamlandırma biçimi gizlidir. “10 nanometre kaç kilogram?” gibi teknik bir soru, ilk bakışta yalnızca fiziksel bir merak gibi görünür. Ancak bu sorunun içinde, insanın nesneleri, toplumu ve kendi kimliğini anlamaya çalışmasının derin izleri vardır. Ölçü, yalnızca maddeye değil; topluma, ilişkilere ve güç yapılarına da dair bir şeyler söyler. Ölçü ve Değerin Sosyolojik Karşılığı Bilimsel olarak 10 nanometre, bir metrenin milyarda biri kadar bir uzunluktur. Yani 10 nanometreyi kilograma çevirmek…
Yorum BırakKaç Geyik Türü Vardır? İnsan Davranışlarını Çözümleyen Psikolojik Bir Bakış Geyikler ve İnsan Davranışları: Bir Psikoloğun Meraklı Girişi Geyik türlerinin sayısı, belki de çoğu insan için sıradan bir doğa bilgisi gibi görünebilir. Ancak bir psikolog olarak, bu türlerin çeşitliliğini düşündüğümde, bana insan davranışları hakkında bir şeyler düşündürmeye başlıyor. Geyikler, doğal ortamlarında varlıklarını sürdürmek için çeşitli stratejiler geliştirirler. Bu, doğrudan hayatta kalma mücadelesiyle ilgili bir durumdur. Ancak biz insanlar da, toplumun içinde ve doğada, hayatta kalmaya yönelik benzer stratejiler benimseriz. Belki de geyiklerin davranışlarını gözlemlemek, bizim de içsel dünyamızdaki benzer mücadeleleri anlamamıza yardımcı olabilir. Bilişsel Psikoloji Perspektifinden Geyik Türleri Bilişsel psikoloji,…
8 Yorum