Jigolo Nedir, Ne İş Yapar?
Tarihsel Arka Plan
“Jigolo” terimi, bir erkeğin genellikle daha yaşlı ya da maddi olarak daha güçlü bir kadın tarafından mali ya da sosyal destek karşılığında refakatçi, eşlik eden kişi olarak yer alması hâlini tanımlar. İngilizce “Gigolo” terimiyle büyük ölçüde örtüşür. ([Merriam-Webster][1]) Kökeni, Fransızca “gigolo” kelimesine dayanır ve bu kelime ‑19. yüzyılda dans salonlarında kadın müşterilere eşlik eden erkeklere yönelik olarak kullanılmıştır. ([Wiktionary][2]) İlk yazılı kullanımlarda, dans eşliği yapan veya kadınlarla sosyal etkinliklerde bulunan genç erkekler için kullanılan bu kavram, zamanla “maddi olarak desteklenen erkek refakatçi” anlamına dönüşmüştür. ([Vikipedi][3])
Tarihsel bağlamda, özellikle 20. yüzyıl başlarından itibaren “jigolo/gigolo” kavramı sınıf, cinsiyet, güç ilişkileri ve ücretli eşlik arasındaki çizgileri belirsizleştiren bir sosyal fenomen olarak ortaya çıkmıştır. Özellikle Fransız ve Amerikan toplumsal literatüründe bu tür ilişkiler üzerine çalışmalar yapılmış, popüler kültürde “kept man” (“bakılan erkek”), “eşlikçi erkek” gibi ifadelerle karşılaşılmıştır. ([Vikipedi][4])
Günümüzdeki Akademik Tartışmalar
Bugün akademik literatürde jigolo/gigolo olgusu çeşitli açılardan ele alınmaktadır:
– Cinsiyet ve güç dengesi: Geleneksel olarak “seks işçisi” kavramı kadınlar açısından tartışılırken, jigolo konusu erkeklerin –genellikle kadın müşterilerle– ücretli ya da destek karşılığında ilişki kurmasını içerir. Bu durum cinsiyet‑rollerine dair yeniden düşünmeyi zorunlu kılar.
– Ekonomi ve piyasa ilişkileri: Jigolo faaliyeti, arz ve talep, ücret karşılığı eşlik, sosyal sermaye gibi ekonomik kavramları içerir. Bir erkek “refakatçi” olarak piyasada yer alırken, kadın müşterinin ödeme gücü, sosyal beklentileri, karşılıklı müzakere süreçleri devreye girer.
– Etik ve hukuki boyut: İllegal ya da gri alanlarda gerçekleşen jigolo ilişkileri, seks işçiliği yasaları, rıza, eşitsizlik, kişisel güvenlik gibi etik ve hukuki meseleleri gündeme getirir. Örneğin hangi koşullarda ilişki ücret karşılığında “eşlik” sınırlarını aşar, ne kadarı toplumsal olarak problematik kabul edilir gibi sorular tartışılmaktadır.
– Sosyolojik ve kültürel anlam: Jigolo olgusunun popüler kültürdeki yeri, medya temsilleri (örneğin “Gigolos” gibi) ve bunun toplumdaki algısı da analiz edilmektedir. ([Vikipedi][3])
Bu açılardan bakıldığında jigolo yalnızca “eşlik eden erkek” değil; toplumsal cinsiyet, ekonomi, güç ilişkileri ve kültür kesişiminde yer alan karmaşık bir fenomen olarak görülür.
Jigolo’nun Güncel İşlevi ve Kavramsal Çerçevesi
Günümüzde jigolo rolü, aşağıdaki çift yönlü işlevleri içerir:
– Refakatçi / sosyal eşlik: Jigolo, kadın müşteriye ya da destek sağlayan kişiye sosyal ortamlarda eşlik eder; etkinliklerde, davetlerde beraber bulunabilir. Bu, yalnızca fiziksel ya da romantik ilişkiyi değil sosyal sermaye ve eşlik hizmetini de kapsar.
– Maddi destek karşılığı ilişki: Jigolo, genellikle ödemeli ya da destek karşılığı hizmet verir. Bu destek maddi olabileceği gibi hediye, lüks tüketim desteği veya sosyal avantajlar şeklinde de olabilir. Bu açıdan “bakılan erkek” konumunda yer alır. ([Dictionary.com][5])
Ayrıca şunları vurgulamak gerekir: Jigolo ilişkisi her zaman klasik cinsel işçilik formunda olmayabilir; bazı durumlarda yalnızca sosyal eşlik ya da arkadaşlık düzeyinde olabilir. Bu yönüyle “eşlik hizmeti” kavramı altında ele alınabilir. Literatürde bu tür erkek eşlik hizmetleri kadın müşteriler açısından “özelleşmiş hizmet” kategorisine dahil edilmektedir.
Okuyucuya Düşündürücü Sorular
– Jigolo‑müşteri ilişkisinde “refakat” ile “seks hizmeti” arasındaki sınır nasıl belirlenebilir?
– Jigolonun yer aldığı bu tür ilişkiler, toplumsal cinsiyet eşitliği bağlamında ne ifade ediyor? Kadınların erkek eşlikçiye ödeme yapması hangi güç dengelerini değiştiriyor?
– Hukuksal olarak birçok ülkede seks işçiliği yasalarınca düzenlenmişken, jigolo‑eşlik hizmeti alanındaki gri alanlar nasıl denetlenmeli?
– Gelecekte dijital platformların yükselişiyle birlikte, erkek eşlikçilik ve jigolo hizmetleri nasıl evrilecek? Böyle bir değişim toplumsal normları nasıl etkiler?
Etiketler: jigolo, eşlik hizmeti, cinsiyet ve güç, seks işçiliği, sosyoloji
[1]: “GIGOLO Definition & Meaning – Merriam-Webster”
[2]: “gigolo – Wiktionary, the free dictionary”
[3]: “Gigolo”
[4]: “Gigolo”
[5]: “GIGOLO Definition & Meaning | Dictionary.com”